نوکيا خيانت کرد يا خيانت ديد؟

[Hossein]

تعجب نمي‌کنم اگر بشنوم بعضي کارکنان نوکيا در تهران حتي خود پشت انتشار اخبار و شايعات پيرامون نوکيا باشند، حال يا به قصد تسويه حساب شخصي يا وعده همکاري با رقبايش.

نوکيا را شرکت موفقي نمي‌دانم به خصوص در سال‌هاي اخير.
غول روزهاي بچگي ما که هميشه آرزوي داشتن يکي از گوشي‌هايش را داشتيم سرانجام به عادت بد فنلاندي خود دچار شد و کارش به جاهاي باريک کشيده است. فنلاندي‌ها بيش از حد محتاط هستند، البته چاقي بيش از حد نوکيا هم به اين صفت اخلاقي اضافه شود معجون شکست آماده است.

نوکيا به حدي چاق، مغرور و محتاط شده بود که اپل آمريکايي نه در حالت بيهوشي بلکه هوشياري کامل، تکه تکه گوشت تن نوکيا يا همان سهم بازارش را در روز روشن و جلوي چشم ايشان کند و مديران اين شرکت هم امکان تکان دادن دست و پايشان را هم نداشتند. شايد هم اصلاً عمداً قصد نداشتند کاري کنند.
در حالي‌که بوي خيانت و رقابت در هم آميخته شده بود، برنج‌فروش سابق و غول فعلي کره جنوبي، "سامسونگ" هم از اين ضيافت بي‌نصيب نماند و آنقدر از سهم بازار نوکيا و البته اپل آمريکايي برد که حالا اوست که بر صدر بازار گوشي‌هاي بزرگ هوشمند ايستاده است.

نوکيا تاوان خيلي چيزها را داد، سهامدارانش در نهايت نيز به اين نتيجه رسيدند تا فرمان مديريت اين شرکت بدحال را به يک آمريکايي بسپارند تا شايد اين کابوي که زماني در مايکروسافت بود بتواند ماشين در حال سرازيري به دره را مهار کند.

فرمانروايان "وال استريت" و "سيليکون ولي" در نقطه‌اي از دنياي امروز ايستاده‌اند که نگاه سرمايه‌داران دنيا به آنجا دوخته شده است.
آنها خوب مي‌دانند چه شرکتي نفس‌هاي آخر را مي‌کشد، خوب مي‌دانند زماني بايد بالاي سر اين شرکت‌ها بروند که توان دفاع نداشته باشند و البته اين را هم مي‌دانند که نبايد آنقدر دير بالاي سر طعمه خود بروند که مرده و فاسد شده باشد.

شايع شده فرمانروايان قصد خريد نوکيا را دارند اما نه به قيمت نوکيا بلکه به قيمتي کمتر. البته از نوکيايي‌ها هم شنيده مي‌شود که هنوز کارشان به جايي نرسيده که قصد خود فروشي را داشته باشند. اما برخي خب اين کرشمه‌ها را براي بازار گرمي مي‌دانند و خيره به انتظار زمان چوب حراج زدن به نوکيا هستند.

شايع شده مديراني در نوکيا هستند که قصد دارند سهامداران اين شرکت را به آستانه‌اي از ترس بکشانند که به فروش شرکت با قيمت مدنظر فرمانروايان اقدام کنند. مي‌گويند اين افراد نفوذي، ماموريت خيانت به اين شرکت را دارند و خب در دنياي پول هم گذشتن از چنين طعمه‌هايي کار سختي است.
براي تحقق اين امر هم گويي عمل به ضرب المثل اسکيموها در دستور کار قرار گرفت.
اسکيمو‌ها مثلي دارند که مي‌گويد براي خوردن يک نهنگ بايد آن را تکه کرد. در مورد نوکيا هم مدير تازه وارد آمريکاييش گويي همين کار را آغاز کرده است. اخراج‌ها در مقياس ده هزار نفري آغاز شد، مراکز تحقيقاتي نوکيا در آلمان و انگليس مسدود شد، برند "ورتو" که گوشي‌هاي فوق لوکس نوکيا به آن نام توليد مي‌شد، فروخته شد، تنزل جايگاه نوکيا اما همچنان ادامه دارد، در اين ميان شرکت‌هاي اعتبارسنجي هم وارد گود شدند و تعجب نکنيد اگر بگويم در دنياي امروزي انجام کار سفارشي از سوي اين موسسات اصلا بعيد نيست.

به قول خودمان موضوع يک قران و دوزار نيست. اما در ادامه مسير وحشت آفريني در ميان سهامداران پير نوکيا، مؤسسه اعتبار سنجي "موودي" رتبه عجيبي به نوکيا اعطا فرمود و رتبه ايشان را به "Junk" که به زبان فارسي ما به "بنجل" و "آشغال" هم ترجمه مي‌شود، تنزل داد.
زيان‌هاي ميليارد دلاري نوکيا و رشد روزانه رقباي تازه ورود را هم به مجموع اخبار منتشره در معتبرترين رسانه‌هاي جهان اضافه کرده، آن را جلوي سهامداران نوکيا قرار داده و خود را يک لحظه جاي اين سهامداران وحشت‌زده بگذاريد. ارزش سهام شما همچنان رو به کاهش است و گاوشيردهي که سال‌ها شير مي‌داد حالا حال خوبي ندارد.

اگرچه نوکيا هنوز هم آنقدر بزرگ هست که سهامدارانش را سراسيمه روانه صف فروش سهام نکند، اما خب بايد منتظر ماند و ديد اين رويه تا کي دوام دارد.

تعطيلي دفتر نوکيا در ايران
يکي از راه‌هاي ضربه‌زدن رقبا، حذف نوکيا از بازارهاي پر سود است.
نوکيا در قاره آمريکا جايگاه مناسبي نداشت، در اروپا هم وضعيت دلچسب نبود. در عوض بخش‌هايي از خاورشرقي و خاورميانه و اين اواخر آفريقا سود خوبي به جيب نوکيايي‌ها سرازير مي‌کرد. به عبارتي اين بازارها آخرين سنگرهاي نوکيا براي بقا و دوام هستند.
در اين ميان بازار ايران بزرگ‌ترين بازار مصرف خاورميانه براي نوکيا به شمار مي‌رود. مديران جديد نوکيا در تصميمي که علت آن با نگاه دايي جان ناپلئوني هم براي نگارنده قابل تحليل نيست، خبر از تعطيلي دفتر نوکيا در ايران دادند.

نحوه انتشار اين خبر در ايران نيز در نوع خود تامل برانگيز بود. اين خبر نه به شکل رسمي از طريق سايت نوکيا يا دفتر رسمي ايشان در تهران، بلکه از طريق رسانه‌هاي داخلي منتشر شد. ظاهراً يک روزنامه اقدام به ارسال ايميلي به دفتر مطبوعاتي نوکيا در فنلاند کرده بود و از ايشان پرسيده بود، "خبر مسدود شدن دفتر تهران اين شرکت را تاييد مي‌کنند؟" در پاسخ نيز نوکيا اعلام کرده "اين شرکت به فعاليت‌هاي خود در تهران به طور مستقيم خاتمه مي‌دهد."

نکته جالب‌ آن‌که خبر تعطيلي دفتر نوکيا در تهران به تحريم ايران تعبير شد که طبعاً به تحريک حس ناسيوناليستي کاربران احساسي بزرگ ترين بازار نوکيا در منطقه مي‌انجامد. نتيجه چنين حرکت تحريک‌آميزي هم روشن و به منزله از دست رفتن بخش جديدي از سهم نوکيا در بازار ايران است.

نکته جالب‌تر از نکته جالب قبلي هم اين‌که دفتر رسمي نوکيا در تهران به عنوان حافظان منافع اين شرکت که تا ?? مردادماه سال‌جاري همچنان حقوق‌بگير ايشان نيز محسوب مي‌شوند، (تا لحظه تنظيم و انتشار اين گزارش)، هيچ واکنشي به تبعات انتشار تحريم‌گونه اين اخبار در ايران نشان نداده‌اند.

در بخشي از اطلاعيه نوکيا آمده است، "نوکيا به منظور سازگاري با قوانين بين المللي تجارت اقدام به تعطيلي دفتر منطقه‌اي خود در تهران تا پايان ماه آگوست مي‌نمايد وليکن مطابق با قوانين و ارزش‌هاي اين شرکت همچنان به پشتيباني خود ادامه مي‌دهد. با وجوديکه نوکيا در آينده حضور مستقيم در ايران نخواهد داشت وليکن مصرف کنندگان همچنان به محصولات نوکيا از طريق شرکت‌هاي واسطه همانگونه که تا کنون انجام شده دسترسي خواهند داشت."

سومين نکته جالب در خصوص تصميم عجيب و اخير نوکيا براي بستن دفتر تهران موضوع شبيه‌شدن اين شرکت به سايرين است. ترجمه جمله مذکور به اين شرح است که نوکياي اروپايي نزديک به ?? سال است که بر خلاف رقباي شرقي و غربي خود اقدام به تاسيس دفتر رسمي در تهران کرده است. به عبارت ديگر نوکيا در اين سال‌ها بي‌توجه به تحريم‌ها و ساير موارد مستقيماً در بازار ايران حضور داشته و با کاربران و رسانه‌هاي ايراني به اشکال مختلف و البته مستقيم در ارتباط بوده است.

آن سوي ماجرا و از گذشته تا کنون، رقباي شرقي و غربي يا همان سامسونگ و اپل و غيره هيچ‌گاه فکر حضور مستقيم در ايران را به ذهن خود خطور نداده و همواره ترجيح داده‌اند به شکل غيرمستقيم در بازار ايران حضور داشته باشند.

دفتر نوکيا در تهران با وجود اشکالات و ناکارآمدي‌هايي که داشت به هر حال در ايران حضور داشت. حال آن‌که الباقي رقباي محترم زحمت تقبل يک صدم هزينه‌هاي وارده به نوکيا را هم به خود نداده‌اند.

سرنوشت مديران نوکيا
رفتارشناسي شرکت‌هاي فناورانه نشان مي‌دهد جابجايي کارکنان، مدير ربايي و سرقت اطلاعات و غيره امري مرسوم محسوب مي‌شود. به همين جهت برخي شرکت‌هاي آمريکايي از مديران خود تعهدات سنگيني جهت عدم حضور در شرکت‌هاي رقيب، محرمانگي اطلاعات و شرايطي از اين دست مي‌گيرند.

با اين حال کم نيست خبرهايي مبني بر جذب مديران شرکت‌هاي رقيب از يکديگر و لو دادن اطلاعات بازار. رئيس فعلي نوکيا از مايکروسافت آمده است، شرکتي که همچون رقيب قدرش يعني گوگل، خود دستي بر آتش داشته و جنبنده‌اي در دنياي فناوري نيست که از نگاه ايشان مخفي بماند.

غول دنياي مجازي يعني گوگل ابتدا نرم‌افزاري و از طريق "سيستم عامل" قدم در بازار گوشي‌هاي تلفن همراه گذاشت. اما گوگل چندي بعد يک گام سخت‌افزاري هم برداشت تا رسماً در کنار برند‌هاي دنياي موبايل نام گوگل را هم بشنويم. به اين منظور گوگل ?? و نيم ميليارد دلار براي خريد موتورولا هزينه کرد و اين شرکت را هم بلعيد. البته قبل از خريد اين موضوع شايعه بود.

مايکروسافت هم که اصل و اساس کارش بر سيستم عامل است اما گاه و بيگاه شايعاتي هم در بازار مطرح است. شايعه فروش نوکيا، اين شايعات عمدتاً با اهداف تجاري هدفمندي در بازار بر سر زبان‌ها مي‌افتد تا به اين ترتيب واکنش بازار به خوبي سنجيده شود. گاه و بيگاه نيز شنيده مي‌شود مايکروسافت خواستار خريد نوکيا است.

حالا که حرف از شايعه شد يک شايعه هم هست که مي‌گويد مدير فعلي نوکيا اصولاً با ماموريت به نزديکي کشاندن مايکروسافت و نوکيا قدم در اين شرکت گذاشته و احتمال چنين پيوندي در قالب ادغام يا خريد هم مطرح است.

باز گرديم به کشورمان، سابقه نزديک به ?? سال حضور مستقيم نوکيا در ايران شاهد تغيير سه مدير کل بود.
مدير نخست نوکيا بعد از جدايي از اين شرکت به يکي از نمايندگي‌هاي رقيبش يعني سامسونگ پيوست.
مدير دوم نيز تا چندي پيش با تنزل جايگاه همچنان در دفتر نوکيا در تهران حضور داشت، اما در خبرها آمد که او نيز به رقيب ديرينه يعني سامسونگ پيوسته است.
مدير فعلي هم که سابقه فعاليت در حوزه موبايل را نداشت و هنوز مشخص نيست به کجا برود.

حالا اما از دفتر نوکيا در تهران خبري نيست و گفته مي‌شود از تصميم اخير نوکيا بسيار عصباني هستند.
دو شب قبل از اين‌که از دفتر مرکزي فنلاند خبر برسد که کارها را جمع و جور و تحويل دهيد، نوکيايي‌ها به قول خودشان کمپين جديد تبليغاتي خود را شروع کرده بودند و اتفاقاً به قيد قرعه يک مرسدس بنز هم به يکي از فروشنده‌هاي پرکار خود اهدا کرده بودند.

حالا موضوع فقط جدايي نوکيا از ايران نيست، بلکه پاي چند بچه هم در ميان است!، وضعيت پشتيباني، وضعيت قراردادهاي تبليغاتي سالانه نوکيا و سرنوشت شبکه توزيع هم روي هوا هستند.
شک ندارم که رقباي نوکيا نهايت بهره‌برداري را از اين عدم حضور خواهند برد. اين را هم نيک مي‌دانم که حالا بريده جرايد زير دست برخي فروشندگان رقيب است و با ذوق‌زدگي و به عنوان مدرک آن را به خريداراني که دنبال گوشي نوکيا هستند، نشان داده و مي‌گويند، "به! مگر نمي‌بيني در روزنامه نوشته نوکيا ايران را تحريم کرد" بعد هم چند شايعه را چاشني مي‌کنند و مي‌گويند، "بچه‌ها از گمرک خبر داده‌اند که جلوي واردات نوکيا گرفته شده، ديگه در داخل هم کسي روي گوشي‌هاي نوکيا کار نمي‌کنه، گارانتي هم که نمي‌شه، عقل سليم حکم مي‌کنه شما از اين گوشي که من دارم ببريد، ديگه تصميم با شما!"

کسي چه مي‌داند شايد کارکنان ناراحت دفتر نوکيا در تهران هم ناگزير به رقبايش بپيوندند، تعجب نمي‌کنم اگر بشنوم بعضي کارکنان نوکيا در تهران حتي خود پشت انتشار اخبار و شايعات پيرامون نوکيا باشند، حال يا به قصد تسويه حساب شخصي يا وعده همکاري با رقبايش.

خلاصه آن ‌که يکي مي‌گويد تحريممان کرد و يکي مي‌گويد نه تحريم که نکرده اگر اين‌طور باشد سامسونگ و اپل و همه برندهاي موجود در بازار سال‌هاست که تحريممان کرده‌اند. برداشت‌ها اما هر چه باشد فرقي نمي‌کند به هر حال نوکيا از ايران رفت. حالا بايد منتظر ماند و واکنش بازار و خريداران را به اين اخبار ديد.

ختم گزارش اين‌که در خبرها عيناً اين‌گونه آمده: تعطيلي دفتر نوکيا در ايران به منظور وارد نشدن اين گوشي‌ها در ايران نيست چرا که سه شرکت ايراني کمال الکترونيک، ارکان ارتباطات و الوطني به فعاليت خود به منظور واردات گوشي‌هاي اين برند ادامه مي‌دهند.
از سوي ديگر فعاليت واردکنندگان غيرقانوني اين برند نيز در کشور متوقف نخواهد شد چرا که قاچاقچيان به فکر سود حاصل از فروش خود هستند.

منبع

پویاسازان فناوری اطلاعات , Pouyasazan IT Solutions and Services