پدیده باغ سوزی در شیراز !

[NIIT]

با‌غهایی كه می‌سوزند، درختانی كه نمی‌رویند و سبزه‌هایی كه زیبایی و طراوت ندارند!



زمانی نه‌چندان دور شیراز به‌واقع شهر گل و بلبل بود، شهری كه قبل از دروازه قرآنش، بوی بهار نارنج و گل شب‌بو، مشام هر مسافری را می‌نواخت و به‌ پیشوازش می‌رفت، شهری كه امروز از درد دود، ترافیك و باغ‌سوزی رنج می‌برد. امروز سراسر شهر را كه بگردیم، جز نارنجستان قوام و باغ دلگشا و بعضی خانه‌ها، كمتر بوی بهارنارنج معروف به‌ مشام می‌رسد، برگ‌های درختان عطش تشنگی را تداعی‌كننده‌ است و ظاهر باغ‌های قدیمی در گوشه گوشه شهر، با صدای بلند، فریادرسی را طلب می‌كنند.

در هر گوشه جهان، در هر كشور كوچك و بزرگی یك شهر گل و بلبل داریم، اما شیراز گل و بلبل، آرام آرام به ‌خواب زمستانی فرو می‌رود و همه تقصیرها برگردن كج شده خشكسالی، سنگینی می‌كند. با وجود این كه چمن، گل و گیاه، طبق تعریف استاندارد، فضای سبز محسوب نمی‌شود و با وجودی كه مسوولان هم به این تعریف اشراف دارند، اما همچنان بلوارهای سبز و بوستان‌های فاقد درخت، به سرانه فضای سبز اضافه می‌شود تا سرجمع با زحمت به عدد 9 مترمربع برسد، حال آن كه سرانه استاندارد فضای سبز در جهان قریب به 15 مترمربع است.

باغهای زیبای قصردشت كه روزی روزگاری نگین سبزی در میان قلب فارس بود، حالا تكه‌تكه شده و هر روز خبری از سوختن یا خشكاندن بخشی از این تن پاره‌ پاره منتشر می‌شود. همین چند روز پیش آخرین خبرها حكایت از سوختن دو باغ داشت، سوختن 600 درخت، درخت نه نهال، كه باید سال‌های سال عمر به‌پایش بگذاریم تا درخت شود، درختانی كه بیش از بیست سال عمر دارند، درختانی كه روزی در گذشته نه‌چندان دور، ثمر می‌دادند و سایه و امروز سوزانده می‌شوند تا به‌جایش تیرآهن و تیرچه بلوك بروید و ... حال مسوولان هرچه می‌خواهد فریاد كنند كه با باغ‌سوزها مقابله می‌كنند و ....

این در حالی است كه فارس مدعی داشتن بیشترین جنگل در سطح كشور است و بارها مدیران این بخش فریاد برآورده‌اند كه از نظر مساحت، میزان جنگل‌های فارس از شمال ایران بیشتر است، اما در شیراز كه سیاحت كنی درختان تن سوخته و باغ‌های به ‌خشكی مبتلا شده‌اش، دلت را آتش می‌زند.

شیراز امروز شهر دود و ترافیك است، شهری كه قرار است، زیر یكی از بوستان‌های زیبایش، در كنار گوش باغ‌های قصردشت، در زیر زمین، پاركینگ بسازند! شهری كه مردان شورا و شهرداری‌اش وعده می‌دهند، "هركه بر بام چمنی بكارد، جایزه می‌گیرد"! اما نمی‌دانند كه گرفتن یارانه‌ها، دست یاری مردمان این شهر را كه درختان مایملك شهرداری را روزگاران زیادی آب داده بود، كوتاه كرده است. گویی در این سالها فراموش كرده‌ایم كه می‌توان شمشادها را بلند كرد، رشد درختان را سرعت داد و آب را به‌شیوه‌های مهندسی به درختان رساند و به‌جای مقابله با خشكسالی می‌توان آن را مدیریت كرد!

خاطرات پیرمردهای قصردشت را كه مرور می‌كنیم، از تدبیر پدرانشان در هنگامه خشكی و خساست آسمان می‌گویند، از میرآب‌هایی كه با اندیشه‌های مجرب خود، آب را آن گونه تقسیم می‌كردند كه هیچ باغی بی‌آب و ثمر نماند، اما امروز آنقدر خشكسالی را بزرگ كردیم كه دیگر توان مقابله با این غول خودساخته را نداریم و مدام كابوس خشكی را در خواب‌ هم می‌بینیم.

یك سئوال از نگاه صاحب‌نظران مدیریت شهری بسیار مهم است، اینكه آیا راهكار بهتری از آنچه امروز انجام می‌دهیم، وجود دارد؟ و پشت این سئوال كمی جسارت و شجاعت در عمل، آنجا كه می‌دانیم اشتباه است، آنجا كه بعد از سال‌ها متوجه می‌شویم باید كار دیگری می‌شد و نشد، آنجا كه... آیا از خود پرسیده‌ایم با این همه ظرفیت چرا شیراز نتوانسته جایگاه خود را حفظ كند و همچنان شهر گل و بلبل بماند؟

كاش ایمیل مدیران شهرداری را داشتیم تا عكس‌هایی كه دیروز برایمان میل شده بود را ارسال می‌كردیم، عكس‌هایی از مدیریت فضای سبز، از ایجاد شادابی با همان شمشاد و درختچه‌های كوتاه و زودرشد، دعا می‌كنیم كاش درختكاری حاشیه رودخانه خشك ادامه پیدا می‌كرد تا نفس شهر از این همه دود باز می‌شد و...

به گزارش ایسنا، یك‌بار دیگر آرشیو اخبار سال‌های قبل را ورق بزنیم، در میان سطور فراوان اخبار شهرداری و فضای سبز شهری در شیراز، تلاش مسوولان را در خصوص ایجاد هكتارها فضای سبز كمربندی مطالعه كنید، كاری بزرگ كه قدم اولش محكم برداشته شد، اما متاسفانه رها شد! اگرچه مدیرعامل سازمان پارک‌ها و فضای سبز شهرداری از طراحی سه پارک باباکوهی، نور و گلستان در ارتفاعات شهر، خبر می‌دهد، اما هنوز خبر امیدواركننده‌ای از ایجاد این پاركها در دست نیست. هیچ یك از مدیران شهرداری هیچ‌وقت بابت درختانی كه خشكانده، سوزانده و بریده شدند، بازخواست نشدند، همین است كه مطمئن هستند اگر آتش به‌جان تمام درختان شهر هم بیفتد، آنها همچنان شهرداران و مدیران چرخشی این شهر خواهند بود!