[COLOR=#868E96 !important]پ
[/COLOR]
آموزش های خودشناسی در قالب دوره های آموزشی و ارزیابی هایی وجود دارد که هر فرد می تواند با بهره مندی از تکنیک های موجود در آن ها به شناخت بهتر فردی و هدف های خود برسد و در پی رفع مشکلات موجود و مشکلات احتمالی خود بپردازد. در این مطلب رایج ترین آموزش های خودشناسی را مطرح می کنیم.دوره آموزشی تحلیل رفتار متقابل [۱]از آموزش های خودشناسی ،تحلیل رفتار متقابل یا T.A، یک روش آموزشی و درمانی است که توسط یکی از بزرگ‌ترین روانکاوان دنیا، به نام پروفسور اریک برن ساخته‌شده است. این نوع روانکاوی به ‌طور هم‌ زمان به بهبود خودشناسی و حل مشکلات دوران کودکی و نوجوانی می‌پردازد. بر طبق نظریه تحلیل رفتار متقابل، شخصیت انسان به سه بخش کلی تقسیم می‌شود. این سه بخش را والد، بالغ و کودک می‌نامند. هرکدام از این بخش‌های شخصیتی، ویژگی‌های رفتاری و عاطفی خاص خود را دارد و در تعامل با همسرتان یا سایر افراد، همواره یکی از این بخش‌های شخصیت قالب است.


همچنین در روش تحلیل رفتار متقابل، از آموزش های خودشناسی ، فرد باورها و افکار قدیمی خود را بررسی می‌کند. برخی از باورهای نادرست قدیمی را دور می‌ریزد و رفتارهای نادرست خود را تغییر می‌دهد. در این روش از آموزش های خودشناسی به فرد یاد داده می‌شود که حالت‌های سه‌گانه شخصیت را شناسایی کند. همین موضوع سبب برخورد مناسب‌تر در ارتباط با همسر می‌شود. در واقع فرد یاد می‌گیرد که با مواجه‌شدن با همسر، حالت‌های شخصیتی فعال خود و او را شناسایی نموده و متناسب با وضعیت روانی خود و دیگران، به همسرش واکنش نشان دهد.دوره آموزشی تحلیل رفتار متقابل، یکی از قوی‌ترین آموزش های خودشناسی و بهبود شخصیت فردی و خانوادگی است. نکته‌ای که برای شرکت در این دوره‌های آموزشی باید در نظر بگیرید، نوع کلاس‌ها می‌باشد. در حقیقت دوره به دو صورت فردی و گروهی برگزار می‌شود. بدیهی است که اگرچه شرکت در دوره فردی از نظر تعیین زمان ساده‌تر است، اما هزینه بالاتری را نیز مطالبه می‌کند. بنابراین در ابتدا بررسی کنید که مایل به شرکت در کلاس گروهی هستید یا فردی. چنانچه تصمیم به شرکت در کلاس‌های گروهی دارید، زمان و روز خود را به طور دقیق برنامه ریزی کنید. دوره تحلیل رفتار متقابل معمولاً شش ماه تا دو سال و نیم زمان می‌برد. لازم به ذکر است در اکثر موارد شرکت در کلاس‌های گروهی، فواید بیشتری نسبت به کلاس فردی دارد.دوره آموزشی مهارت‌های زندگی[۲]مهارت‌های زندگی یکی از روش‌های توانمندسازی فردی است که توسط سازمان جهانی بهداشت[۳] پیشنهاد شده است. از آموزش های خودشناسی ، مهارت‌های زندگی مجموعه‌ای از توانایی‌های فردی است که سبب بهبود خودشناسی، بهبود سطح زندگی و درنهایت بهبود تعاملات فردی می‌شود. در برخی از کشورهای پیشرفته، آموزش مهارت‌های زندگی بخشی از پروتکل آموزشی مدارس محسوب می‌شود. درواقع مهارت‌های زندگی سه کاربرد اصلی دارد. اول سبب بهبود افزایش خودشناسی و خودآگاهی فرد می‌شود. دوم سلامت روان را ارتقا می‌بخشد؛ و سوم سبب پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی و مشکلات احتمالی در فرد و جامعه خواهد شد. خوشبختانه در چند سال اخیر، تعدادی از مدارس ابتدایی، بخش‌هایی از مهارت‌های زندگی را به دانش آموزان تدریس می‌کنند.به‌طورکلی این شیوه از آموزش های خودشناسی ، یعنی مهارت‌های زندگی به دو روش مدل ده‌گانه و مدل H۴تقسیم می‌شود. در مدل ده‌گانه که در ایران رایج‌تر است، مهارت‌هایی چون تصمیم‌گیری، حل مسئله، تفکر خلاق، تفکر نقادانه، برقراری رابطه مؤثر، برقراری روابط میان فردی موفق، خودآگاهی، توانایی همدلی با دیگران، مدیریت هیجان‌هایی نظیر استرس، غم و … آموزش داده می‌شود.
این مهارت‌ها در بسیاری از مواقع به کاهش مشکلات و تعارضات زوجین، کمک قابل توجهی می‌کند. همچنین کلاس‌ها و دوره‌های کوتاه ‌مدت و میان‌ مدت مهارت‌های زندگی، در برخی از مراکز مشاوره و روانشناسی، سرای محلات و فرهنگسراها نیز تدریس می‌شود.استفاده از منابع مکتوب و چندرسانه‌ایبدین جهت عصر حاضر را عصر اطلاعات می‌نامند که امروزه قادر هستیم در مدت کم به اطلاعات زیادی دسترسی پیدا کنیم. به‌ بیان‌دیگر، بسیاری از اطلاعاتی که امکان دسترسی به آنها درگذشته وجود نداشت، امروزه به‌ راحتی در دسترس است. کافی است در اینترنت جستجو کنید تا صدها هم‌اندیشی، کلاس کوتاه‌مدت، فایل صوتی و تصویری آموزشی، گفتارهای متعدد و… را بیابید. همچنین بسته‌های چندرسانه‌ای زیادی وجود دارد که به موضوعات مختلفی چون موفقیت، شادکامی، انتخاب موفق، روابط زوجین و … می‌پردازد. اگر سری به یک فروشگاه عرضه محصولات فرهنگی بزنید، صدها جلد کتاب و لوح فشرده در زمینه آموزش های خودشناسی پیدا خواهید کرد.فراموش نکنید که بین آگاهی و موفقیت در یک موضوع، همبستگی مثبت وجود دارد. بدین معنا که افزایش اطلاعات و آگاهی سبب افزایش موفقیت در زندگی و ازدواج می‌شود. پس سعی کنید تا جای ممکن در مورد آموزش های خودشناسی ، مهارت‌آموزی، ازدواج موفق، بهبود روابط انسانی، مدیریت مالی، موفقیت کاری و… اطلاعات و شناخت کسب کنید. با افزایش سطح آگاهی و دانش خود می‌توانید برخی از مشکلاتی که در دوران کودکی و نوجوانی داشته‌اید را برطرف نمایید. درواقع بالا رفتن آگاهی، کاربردی دوگانه دارد. از یک سو سبب بهبود مشکلات گذشته‌تان می‌شود و از سوی دیگر موجب افزایش توانایی شما در مورد زندگی فعلی و رابطه با همسرتان خواهد شد.از آزمون‌های روانشناسی استفاده کنیدیکی دیگر از روش‌های خودشناسی، استفاده از آزمون‌های روانشناسی است. در این آزمون‌ها به افراد کمک می‌شود تا بر مبنای اطلاعاتی که ارائه می‌کنند استعدادها، توانایی‌ها و نقاط قوت و ضعف خود را شناسایی کنند. برخی از این آزمون‌ها ممکن است در زمینه تحصیلی و یا ازدواج باشد و برخی دیگر درزمینه شغل و روابط مؤثر است. این نکته را فراموش نکنید که هیچ آزمون روانشناسی آنلاینی اعتبار ندارد. پس استفاده از آزمون‌های اینترنتی را خاتمه دهید.

درواقع آزمون‌های روانشناسی تنها زمانی دارای اعتبار هستند که در کنار سایر روشهای ذکر شده و به وسیله یک متخصص اجرا گردد. پیشنهاد ما این است که به آزمون‌هایی که جنبه سرگرمی دارد و در اینترنت رایج است، توجهی نکنید.انجمن‌های دوازده ‌قدمیاز دیگر روش ها در آموزش های خودشناسی ، انجمن‌های دوازده‌ قدمی، نوعی برنامه حمایتی و غیر حرفه‌ای است که برخی افراد برای حل مشکل خود، به طور مرتب در جلسات آنها شرکت می‌کنند. برنامه‌های دوازده ‌قدمی، در چند سال اخیر رشد کمیتی زیادی در ایران داشته است. هر چند از نظر میزان موفقیت و روش پیاده‌سازی، نقدهایی به آن وارد است. برای نمونه در برخی از مواقع هدف اصلی گم می‌شود و یا با ارائه راه‌حل‌هایی نادرست و یا ورود به حوزه‌ای که در تخصص آنها نیست، مشکلاتی برای شخص ایجاد می‌شود. اما این بدان معنی نیست که معایب آنها بیشتر از مزایای آنهاست. در واقع برنامه‌های دوازده قدمی، یک سیستم آموزشی و خودشناسی غیر تخصصی است که فرد در دوازده گام اصلی، توانایی شناخت خود و محیط اطراف را پیدا می‌کند. افراد شرکت کننده در این تشکل‌ها معمولاً بر روی حل مشکلی خاص متمرکز می‌شوند.هر چند سیستم‌های دوازده ‌قدمی تا میزانی به رفع مشکلات دوران کودکی و نوجوانی می‌پردازند و شناخت افراد را نسبت به خود بیشتر می‌کنند، اما بهتر است در کنار سیستم‌های دوازده‌ قدمی از سایر آموزش های خودشناسی عنوان‌ شده و حرفه‌ای نیز استفاده شود.نوشته از ” امیر شیرین زاده “بخشی از کتاب ” مشکلات رایج زوجین “


موضوعات مشابه: