تاریخچه کنسول‌های بازی

[F.Farzanegan]

این کنسول‌های بازی که می‌بینید، زندگی ما را در گذر زمان ساخته‌اند. روی غبار بعضی از آنها دست کشیده‌ایم تا هم خاطره‌ای زنده شود و هم بدانیم آنچه زمانی خاطره ما بود، چه بود و چگونه بود و هم‌حسی‌هایمان از کجا سرچشمه می‌گیرد. قطعا در این میان، پرمخاطب‌ترین‌هایشان را هم انتخاب کرده‌ایم.

Commodore 64

معضلاتی که آن روزها در بازار بازی‌های کامپیوتری وجود داشت، باعث شد commodore خیلی سریع راهی خانه‌ها شود و جای خود را در بازار باز کند. در ابتدای راه، بزرگ بود و با یک کیبورد واقعی به دستگاه متصل می‌شد و چیزی به نام کارت گرافیک برایش تعریف نمی‌شد. البته مبدلی وجود داشت که گرافیک بازی را کنترل می‌کرد. زمانی که حافظه 64 مگابایت به آن اضافه شد، به شکل رسمی قدم به دنیای بازی‌های رایانه‌ای گذاشت و وقتی دسته‌های بازی هم آمدند که دیگر فوق‌العاده شد؛ با این که هنوز کسی نمی‌داند چرا برای بازی‌های تک‌نفره هم از کاربر می‌خواست به ورودی دوم وصل شود! با بازی international soccer بود که طعم تازه‌ای از هیجان‌ بازی‌های کامپیوتری را ارائه داد و به موفقیت رسید. با ورود این دستگاه بود که spectrum رقیبی واقعی پیدا کرد و کُری‌خوانی برای دستگاه‌های بازی راه افتاد.

• بازی ویژه: IK+

گرافیک این بازی چندان دندان‌گیر نبود اما سرعتی که در بازی وجود داشت، آن را در گردونه بازی‌های کامپیوتری تثبیت کرد. در واقع این بازی و مشخصاتش شبیه به یک سیلی واقعی به بازی‌سازان بود به خصوص صدای آن که تا مدت‌ها روی بورس ماند.

NES

این دستگاه در واقع معرف نینتندو در دنیای بازی‌ها و تلفیقی از فناوری ژاپنی و ذهنیت آمریکایی بود. با این ترفند، NES خیلی سریع به بازار وارد شد و جایگاهی برای خود دست و پا کرد که در دهه 80 میلادی بی‌سابقه بود. در واقع سخت‌افزار دستگاه بود که موجبات موفقیتش را فراهم کرد و نسل دستگاه‌های پیشین را که آنالوگ بودند، برچید. بازی‌خوانی راحت‌تر از دستگاه‌های پیشین بود و حافظه‌ای که داشت کمک می‌کرد بازی‌هایی با حجم بیشتر نیز روی دستگاه قرار بگیرند و بتوان آنها را نیز بازی کرد. از سوی دیگر، دسته‌های بازی نیز به کمکشان آمدند تا بازی را برای همه گروه‌ها و قشرها امکان‌پذیر کنند. با این دستگاه بود که استاندارهای جهانی تازه‌ای برای کنسول‌های بازی ایجاد شد. صدا و گرافیک بازی چنگی به دل نمی‌زد اما سرعت و فضایی که کارتریج دستگاه ایجاد می‌کرد، باعث موفقیت آن شد. البته این موفقیت آن‌قدر پرسروصدا نبود که جو را به نفعش تغییر دهد.

• بازی ویژه: Super Mario bros 3

سوپرماریو هم‌چنان یکی از موفق‌ترین چهره‌ها در دنیای بازی‌های کامپیوتری به حساب می‌آید. این بازی دلیل اصلی جذابیت NES بود و نه تنها ماریو را به سوپراستار تمام این سال‌ها، بلکه آن را نیز به قهرمان تبدیل کرد. در واقع سرعت بازی و شفافیت تصویر بودند که این بازی را در جایگاه بهترین‌ها قرار دادند.

Atari 520 ST

رقیب amiga بود و به سرعت جایگاه او را از آن خود کرد؛ البته نه با بازی‌های رسانه‌ای. این کنسول کاربردهای گسترده‌ای داشت که او را به این جایگاه رسانند. این دستگاه با همین ترفندهایش amiga را کنار زد و در کنار سایر بازی‌های کامپیوتری و خانگی بهترین جایگاه را به دست آورد. تک‌تک پیکسل‌های بازی قابل دیدن بودند و واقعیتی در تصویرهای آن وجود داشت که کاربران بازی نمی‌توانستند به سادگی از آن دل بکنند. Space ace بازی ویژه‌شان بود که به یک کارتون شباهت داشت. حتی می‌شد به آن لقب بازی سریالی داد. اما آنچه این دستگاه را ناتوان نشان می‌داد، این بود که تصویرها به نرمی رد نمی‌شدند و وقفه‌ای در رد شدن آنها دیده می‌شد. هر چقدر وضوح تصویر آن را دلنشین می‌کرد، سرعت رد شدن تصویر آزاردهنده بود.

• بازی ویژه: Arena

این بازی مثل تفاوت‌های لیگ برتر و لیگ دسته اول خودمان، بازی‌های کامپیوتری را به دسته‌ای بالاتر فراخواند. قدرت دستگاه در نمایش بازی‌ها، با این بازی به اوج خود رسید و 16 بیت بودن آن را به نمایش گذاشت. واقعیتی در تصویر این بازی وجود داشت که هیجان بازیکنان را افزایش می‌داد.

SEGa master system

اولین کنسولی نبود که از سوی سگا وارد جهان بازی‌های کامپیوتری شد. اما با این کنسول بود که نینتندو و کنسول NES دچار ترس شدند. موفقیتی که این دستگاه در دنیای غرب به دست آورد، بی‌نظیر بود. با آن بود که بازی‌ها با دو سرعت اجرا شدند و به همین خاطر نینتندو دچار مشکل شد. هم‌چنین رنگ‌های بیشتری قدم به دنیای تصویر بازی‌ها گذاشتند. با وجود این، اگر بازی‌های ویژه‌ای برای سخت‌افزار خاص آن طراحی نمی‌شد، این کنسول چنین موفقیتی در جهان به دست نمی‌آورد. با بازی‌های ویژه‌ای همچون wonderboy بود که میدان را برای مدتی در دست گرفت و یکه‌تاز آن به حساب آمد. طراحی‌ بازی‌های این دستگاه به قدری دوست‌داشتنی بود که هنوز هم می‌توانید تصویرهای این بازی‌ها را در خاطره بازیکنانش پیدا کنید. آنها به نیکی از این بازی‌ها یاد می‌کنند.

• بازی ویژه: Sonic chaos

هرچند به نظر می‌رسید بازی‌های خاص برای این دستگاه به دنیا نیایند اما سگا خیلی زود این بازی را برای اجرا در پلت‌فرم‌های مختلف روانه بازار کرد. سرعت آن به اندازه‌ای بود که نینتندو حتی نمی‌توانست خواب طراحی چنین بازی و چنین سرعتی را تا مدت‌های طولانی ببیند.

AMIGA 500

پس از COMMODORE، خلاقیتی از سازندگانش ندیدیم تا آن که آنها با AMIGA دوباره به عرصه رقابت بازگشتند و با سرعت خوب و کارت صدای خوب‌تر، آتاری را با دستگاه ST520 از گردونه خارج کردند. صدای دستگاه آن‌قدر خوب بود که بازی‌سازان برای بازی‌هایشان سفارش موسیقی می‌دادند. با همین دستگاه بود که رقابت در دنیای کنسول‌های بازی به عرصه‌های تازه‌ای پا گذاشت. تصویرها چنان با سرعت از جلوی چشم رد می‌شدند و گیر نمی‌کردند که اگر آدم بی‌حوصله‌ای نبودید، می‌توانستید ساعت‌ها به تصویرهایش نگاه کنید و خسته هم نشوید. به همین خاطر هم بود که تا سال‌های طولانی و در کنار دستگاه‌های پیشرفته‌تر از خود ماندگار شد و تا زمانی که کنسول‌های 3D وارد بازار نشدند، هم‌چنان زنده ماند و فروش خوبی داشت. سخت‌افزار این کنسول به اندازه‌ای که کار یک بازیکن معمولی را پوشش دهد، پیشرفته بود و جایگاه خود را حفظ کرد.

• بازی ویژه: Sensible soccer

بهترین بازی فوتبال در تمام این سال‌ها، (شک دارید؟) که واقعیت هیجان بازی فوتبال را به نمایش می‌گذاشت. سرعتش آن‌قدر خوب بود که طراحی تصویری بازی چندان به چشم نمی‌آمد. سرعت شوت، شکل حرکت بازیکنان در زمین و ویژگی‌هایی از این دست باعث شد که هم‌چنان به عنوان یکی از پرطرفدارترین بازی‌ها شناخته شود.

Microsoft Xbox

مایکروسافت در سال 2002 قدم به سرزمین بازی‌ها گذاشت؛ زمانی که حکمرانی بر دنیای بازی‌های کامپیوتری در دستان سونی بود و کمتر کسی تصور می‌کرد دایره قدرت آن به این سادگی‌ها شکسته شود. اما مایکروسافت با تکیه بر دو نکته موقعیت خود و سونی را تغییر داد؛ بازی آنلاین و بازی halo. البته ایکس‌باکس اولین کنسولی نبود که امکان بازی آنلاین را در اختیار کاربرانش قرار می‌داد اما اولین کنسولی به شمار می‌رفت که مبدل شبکه را به امکاناتش اضافه کرد. همین اتفاق باعث شد که مایکروسافت در زمینه پرتال بازی‌های آنلاین و پهنای باند فاصله‌ای غیرقابل باور با رقبایش بگیرد. بازی‌هایی مثل halo2 و forzamotorsport مایکروسافت را به یک غول در دنیای بازی تبدیل کردند و گروه‌هایی با محوریت این بازی‌ها شکل گرفت. البته ویژگی‌های دیگری نیز در این میان وجود داشت. تنها ضعف این کنسول هم صدای ناخوشایندش است.

• بازی ویژه: Halo 2

یک بازی مردانه در جهان که جای شک و شبهه باقی نمی‌گذارد. باید زمین را بشکافی. هرچه عمیق‌تر پیش بروی، بیشتر به موفقیت رسیده‌ای. این بازی که یکی از بازی‌های تک‌تیراندازی در جهان است، به دلیل داشتن صحنه‌های خون‌ریزی برای زیر 17 ساله‌ها توصیه نمی‌شود. در همان روزهای ابتدایی رونمایی از این بازی، نزدیک به 5 میلیون نسخه از آن فروش رفت.

Sony Playstation

پیش از آن که سونی با دستگاه پلی‌استیشن وارد دنیای بازی شود، تجربه‌ای در این زمینه نداشت و با تکیه بر سهمی که از تولید کارت صدا برای تولیدات دیگر داشت، قدم به میدان گذاشت. البته دستگاه نقره‌ای و جذابش توانست کاری کند که سگا از میدان خارج شود و نینتندو به نظر کهنه و قدیمی بیاید. هرچند با طراحی زیبا و فهرست پر و پیمان بازی‌هایش نمی‌توانست غیر از این باشد. البته سونی همه بازی‌های پرسروصدا و پرطرفدارش را خودش طراحی و تولید نمی‌کرد. بازی‌های مهم پلی‌استیشن مثل Tomb Raider، WipEout، Tekken، Resident Evil و ... همگی تولیدات شرکت‌هایی غیر از سونی هستند. این ضعفی بود که نمی‌شد نادیده‌اش گرفت. بازی ماشینی این دستگاه آن‌قدر طراحی خوب و قوی و بی‌نظیری داشت که نسل تازه بازی‌ها را به وجود آورد و حضور موفقیت‌آمیزی در قدم اول برای سونی ترتیب داد. همین دستگاه بود که نوید تولد پلی‌استیشن 2 را داد و بازیکنانی مخصوص این دستگاه خلق کرد.

• بازی ویژه: WipEout

بازی‌های کامپیوتری به نظر خیلی خانگی به حساب می‌رسیدند اما آن را می‌شد حتی در مجامع عمومی هم بازی کرد. سرعتی که این بازی داشت یکی از مسائلی بود که باعث شد فرار از مدرسه خیلی عادی و خوشایند به نظر برسد. موسیقی مربوط به آن هم به قدری خوب بود که به صورت یک سی‌دی مستقل روانه بازار شد.

Sony Playstation 2

پلی‌‌استیشن 2 موفقیت بی‌نظیر و حتی جایگاهی بهتر از گزینه پیشین خود به دست آورد. این دستگاه هیچ‌ وقت از موفقیت فاصله نمی‌گیرد که دلیل ساده‌ای از نظر فناوری برای آن وجود دارد؛ تصویر 3D و درایو DVD آن باعث شدند که این بازی تا قله‌های موفقیت اوج بگیرد و به شکلی عجیب هم‌چنان جزو کنسول‌های پرطرفدار به حساب آید. اما بازی‌هایی که در ابتدای راه برای این کنسول معرفی شدند، ورود رنج‌آوری را برای آن رقم زدند. همین بازی‌ها بودند که بازیکنان را ناامید کردند. در آن زمان، تنها ویژگی این دستگاه، قدرت نمایش فیلم‌های مربوط به نمایش خانگی بود که باعث نجاتش شد و کاربردی شبیه به دی‌وی‌دی‌پلیر به آن داد. در این ماه‌ها بود که دست‌اندرکاران سونی دست به کار شدند و بازی‌های خاصی برای این کنسول غریب و موفق ساختند. پس از آن ماه‌های سخت و طاقت‌فرسا بود که این محصول با بازی grand theft auto 3 به دنیای بازی بازگشت و به عنوان سلطان بی‌نظیر کنسول‌های بازی در آن سال‌ها معرفی شد.

• بازی ویژه: GTA: vise city

این بازی در واقع یک فیلم خشن، اکشن و استثنایی بود که بازیکن را به عنوان کارگردان وارد عمل می‌کرد. خلاقیت تصویری بازی و امکان چرخشی که به کاراکتر آن داده شده بود، آن را در تاریخ ماندگار کرد. بارقه‌هایی از هوش که در ساخت این بازی مشاهده می‌شد، آن را به قله رساند و در موفقیت کنسولش نیز بسیار موثر بود.

موضوعات مشابه:

• مردم سومالی
• 16BIT بازی مار در اسمبلی - Snake Game in Assembly ( گرافیکی - کنسولی و ورژن Emu8086 )
• زندگي الکترونيک ، لازمه حضور موفق در هزاره سوم
• نسل سوم شبکه تلفن همراه بالاخره راه اندازی شد
• دوربین کتابی سامسونگ